Lampy bakteriobójcze stosuje się nie tylko w gospodarstwach domowych, ale i w: domkach letniskowych, szkołach, przedszkolach, szpitalach, uzdrowiskach, hotelach, punktach gastronomicznych, basenach oraz wielu sektorach przemysłowych.
Te urządzenia są doceniane przez coraz większe grono ze względu na wysoką skuteczność działania. Przy tym praktycznie nie mają wpływu na właściwości organoleptyczne wody. Dzięki ich obecności nie trzeba stosować chemikaliów, które nie są najzdrowsze dla organizmu człowieka.
Lampy bakteriobójcze usuwają z wody bakterie Coli, Enterokoki, Clostridium Perfringers. Oprócz niebezpiecznych bakterii unicestwiane są również wirusy, a nawet grzyby i ich formy przetrwalnikowe.
Rodzaje lamp bakteriobójczych
Na rynku możemy znaleźć lampy różnych producentów różniące się od siebie pod względem wydajności, zastosowanych podzespołów czy wyglądu. Możemy jednak rozróżnić dwa typy promienników, które są powszechnie stosowane w lampach bakteriobójczych. Żarnik stanowi serce każdej lampy. To właśnie on wytwarza promieniowanie ultrafioletowe.
Podział żarników wynika z różnicy ciśnień pary wewnątrz nich. Rozróżniamy więc promienniki niskociśnieniowe (amalgamatowe) oraz średniociśnieniowe. Lampy UV z żarnikami wysokociśnieniowymi nie są raczej wykorzystywane do odkażania wody.
Różnice wynikają w znacznym stopniu z charakteru, a także zakresu emisji wytwarzanego promieniowania UV. Niskociśnieniowe lampy bakteriobójcze wytwarzają promieniowanie, które niemal w całości emitowane jest w paśmie 254 nm – jest to promieniowanie, które działa najlepiej pod względem bakteriobójczym. Lampy z żarnikami średniociśnieniowymi emitują promieniowanie w całym zakresie UV, przez co też uznawane są za mniej skuteczne.
Promienniki różnią się od siebie również temperaturą nagrzewania. Żarnik średniociśnieniowy, aby mógł działać w pełni wydajnie, potrzebuje rozgrzać się do nawet 900 stopni Celsjusza. To powoduje bardzo szybkie odkładanie się kamienia w osłonce i spore spadki wydajności. Żarnikowi niskociśnieniowemu do osiągnięcia maksymalnej wydajności wystarcza temperatura tylko 65 stopni, dzięki czemu proces odkładania się kamienia przebiega znacznie wolniej.
Oprócz tego różnica występuje również w czasie uruchamiania. Aby żarnik średniociśnieniowy rozgrzał się do odpowiedniej temperatury, potrzebuje około kwadrans, w przypadku żarników niskociśnieniowych to zaledwie kilka sekund.
Jak zbudowana jest lampa bakteriobójcza?
Lampy bakteriobójcze charakteryzują się stosunkowo zbliżoną budową. Każda posiada tzw. tubus, który zazwyczaj jest wykonany ze stali nierdzewnej i stanowi obudowę lampy UV. Oprócz tego do działania niezbędny jest promiennik UV oraz układ zasilający urządzenie.
Tubus jest po to, aby ochronić promiennik przed uszkodzeniami mechanicznymi, przedostawaniem się zewnętrznych zanieczyszczeń takich jak kurz oraz aby zapewnić wygodną i szybką wymianę żarnika.
Lampa bakteriobójcza zadziała tylko wtedy, gdy będzie podłączona do prądu, a dostarczane napięcie będzie wystarczające do aktywacji promieniowania.
Czy promieniowanie UV faktycznie jest skuteczne?
Standardowe lampy UV działają na tej zasadzie, że po podłączeniu do prądu i instalacji przepływa przez nie woda, która następnie trafia do kranów użytkowników. Podczas poboru przepływa przez promiennik, gdzie jest naświetlana promieniami UV. W taki sposób są z niej usuwane bakterie, bądź niszczone jest ich DNA do tego stopnia, że mikroorganizmy nie mogą się rozmnażać.
Czy takie promieniowanie UV to nie magia? Czy taki sposób dezynfekcji wody może faktycznie działać? Na te pytania właśnie spróbujemy sobie odpowiedzieć.
Aby sztucznie wytworzyć promienie ultrafioletowe, w lampach stosowane są gazowe promienniki wykonane ze szkła kwarcowego. Wewnątrz znajdują się opary rtęci, które są uaktywniane za pomocą zasilania prądem. W ten sposób powstaje promieniowanie o wyznaczonym spektrum.
Promieniowanie o długości krótszej od światła widzialnego jest nazywane promieniowaniem ultrafioletowym. Nas najbardziej na ten moment interesuje promieniowanie UV-C, które mieści się w obszarze między 100, a 280 nm. Za promieniowanie najbardziej skuteczne pod względem bakteriobójczym uznaje się to z zakresu 240-280 nm. Udowodniono, że największe działanie dezynfekujące mają fale o długości 254 nm.
Aby lampa bakteriobójcza mogła działać skutecznie, potrzebna jest odpowiednia dawka promieniowania UV. Znaczenie ma również odporność mikroorganizmów.
Promieniowanie UV-C stanowi część promieniowania słonecznego, jednak jest pochłaniane przez atmosferę, a organizmy żywe nie są uodpornione na jego działanie. W związku z tym nie potrafią się przed nim bronić. Ten typ promieniowania niszczy część kodu DNA komórek, przez co dochodzi do utraty zdolności podziału i rozmnażania się.
Dzięki temu promieniowanie UV-C pomaga w pozbyciu się z wody nawet mikroorganizmów najbardziej opornych na działanie środków chemicznych, takich jak na przykład: Cryptosporidium parvum czy Giardia Lamblia.
Promieniowanie UV nie niszczy tylko i wyłącznie bakterii, wirusów, grzybów. Ma wpływ również na inne substancje, w tym: ozon, węgiel organiczny, chlor oraz chloraminy.
Dlaczego warto mieć lampę bakteriobójczą?
Lampa bakteriobójcza stanowi naprawdę skuteczne zabezpieczenie przed bakteriami, wirusami oraz grzybami. Jej główną zaletą jest to, że promieniowanie UV nie potrzebuje dodatkowo żadnej chemii, która może mieć negatywny wpływ na zdrowie. Proces dezynfekcji jest całkowicie bezpieczny.
Kolejną zaletą jest to, że lampy UV nie mają praktycznie żadnego wpływu na zapach czy smak wody – nie pogarszają tych parametrów, a czasem nawet przeciwnie, poprawiają smak dzięki likwidacji chloramin oraz węgla organicznego.
Lampy bakteriobójcze to skuteczna ochrona przed groźną legionellą, w dodatku nie wydziela toksycznych gazów, nie ma wpływu na przemianę azotanów w azotyny.
W porównaniu ze środkami chemicznymi, promieniowanie ultrafioletowe działa o wiele szybciej, a na montaż lampy UV wcale nie musimy poświęcać dużej przestrzeni. Ponadto te urządzenia nie mają żadnego wpływu na ilość minerałów w wodzie, a sam proces sterylizacji nie szkodzi środowisku.